Perspektywa

Autor naszej natury nie tylko dał nam afekty, ale uczynił je również głównym źródłem działania. Dlatego afekty nie tylko przynależą do ludzkiej natury, ale są jej bardzo ważną częścią; więc (o tyle, o ile przez odrodzenie osoby zostały odnowione w całym człowieku) święte afekty nie tylko przynależą do prawdziwej religii, ale są bardzo ważną częścią takiej religii. A jako że prawdziwa religia jest praktyczna, a Bóg tak utworzył ludzką naturę, że afekty są źródłem działania człowieka, to również pokazuje, że prawdziwa religia musi polegać na afektach. Taka jest natura człowieka, że pozostaje on bezczynny, chyba że wpływa na niego albo miłość, albo nienawiść, pragnienie, nadzieja, lęk lub jeszcze inny afekt. Te afekty widzimy jako źródła poruszające ludzi we wszystkich dziedzinach życia.1

Co zostało powiedziane o naturze afektów, czyni to oczywistym, i może być wystarczające, bez dalszego rozszerzenia, aby tę kwestię pozbawić wszelkich wątpliwości: kto bowiem może zaprzeczyć, że na prawdziwą religię składają się w dużej mierze energiczne i ożywione działania skłonności i woli duszy, albo żarliwe praktyki serca? Ta religia, której wymaga Bóg, i którą akceptuje, nie składa się ze słabych, pozbawionych życia życzeń, podnoszących nas tylko trochę ponad stan obojętności. Bóg w Swoim Słowie silnie nalega, abyśmy byli sumienni i poważni, płomienni duchem i by nasze serce żywo angażowało się w religię. (Rz 12:11): Bądźcie płomiennego ducha. Pełnijcie służbę Panu (Pwt 10:12): A teraz, Izraelu, czego żąda od ciebie Pan, Bóg twój? Tylko tego, byś się bał Pana, Boga swojego, chodził wszystkimi Jego drogami, miłował Go, służył Panu, Bogu twemu, z całego swojego serca i z całej swej duszy (Pwt 6:4, 5). Słuchaj, Izraelu, Pan jest naszym Bogiem - Pan jedynie. Będziesz więc miłował Pana, Boga twojego, z całego swego serca, z całej duszy swojej, ze wszystkich swych sił. Takie właśnie płomienne żywe zaangażowanie serca w religię jest owocem prawdziwego obrzezania serca czy też prawdziwego odnowienia i niesie ze sobą obietnicę życia (Pwt 30:6): Pan, Bóg twój, dokona obrzezania twego serca i serc twych potomków, żebyś miłował Pana, Boga swego, z całego serca swego i z całej duszy swojej, po to, abyś żył. Jeżeli nie jesteśmy sumienni, a nasza wola i inklinacja pozostają bierne, to jesteśmy niczym. Sprawy religii są tak wielkie, że praktyki serca nie mogą być odpowiednie ich naturze i znaczeniu, dopóki nie staną się ożywione i pełne mocy. W niczym innym wigor działania naszych inklinacji nie jest tak wymagany jak w religii; i w niczym innym letniość nie jest tak odrażająca. Prawdziwa religia jest potężną sprawą, jej moc przejawia się najpierw i przede wszystkim w praktykach serca, które jest jej główną i pierwotną siedzibą.2