Midrasz (hebr. מִדְרָשׁ, midrasz 'badać, dociekać, głosić') – rodzaj mądrościowej opowieści homiletycznej w Judaizmie rabinicznym mającej na celu wyjaśnienie poszczególnych fragmentów Biblii hebrajskiej. Jest to jedna z metod interpretacji i komentowania Pism natchnionych za pomocą sentencji, objaśnień lub przypowieści, często służąca umocnieniu miejscowej tradycji ustnej co do religijnych lub moralnych zwyczajów poprzez powiązanie jej z Pismem Świętym.
Historia
Midrasze, jako przekaz ustny, powstawały w ciągu wieków. Pierwsze spisane midrasze zaczęły się pojawiać w II po Chr. W takiej formie zostały wykorzystane przy tworzeniu Talmudu.
Istnieje podział midraszy na:
halachiczne – podające prawne normy postępowania wywiedzione z Tory pisanej,
hagadyczne – mające na celu zgłębienie moralnego i etycznego podłoża tekstów biblijnych.
Do najbardziej znanych zbiorów midraszy należy Midrasz Rabba (hebr. Wielki Midrasz), będący komentarzem do Pięcioksięgu Mojżesza (najstarsze z V w.), oraz Midrasz Tanchuma, stworzony przez palestyńskiego rabina, amoraitę żyjącego w IV w. Tanchuma bar Abba.
Paweł z Tarsu, w swoich listach, poświadcza znajomość pism hebrajskich: chrzest pokolenia przebywającego na pustyni (1Kor 10,1n), skała towarzysząca Izraelitom na pustyni (1 Kor 10:4), zwiedzenie Ewy przez węża (2 Kor 11:3), obecność i pomoc aniołów przy nadawaniu Prawa na Synaju (Ga 3:19), prześladowanie Izaaka przez Izmaela (Ga 4:29).