Megiddo (hebr. מגידו), także Tell el-Mutesellim (arab. تل المتسلم) – stanowisko archeologiczne znajdujące się na terenie dzisiejszego parku narodowego w Izraelu, obejmujące ruiny starożytnego miasta z XVIII-VI wieku p.n.e., uznawane za jedno z najbardziej imponujących stanowisk archeologicznych. Przez żydów nazywane Tell Megiddo (pol. Wzgórze Megiddo).
Historia
Najstarsze ślady osadnictwa pochodzą z chalkolitu z IV tysiąclecia p.n.e. W owym czasie istniała tutaj niewielka wioska. Na początku III tysiąclecia p.n.e. (epoka brązu) Megiddo było już miastem otoczonym murami obronnymi. Domy były położone przy utwardzonych ulicach, które z czasem wyposażono w kanalizację. W następnych wiekach miasto było kilkakrotnie niszczone i odbudowywane, aż w pierwszej połowie II tysiąclecia p.n.e. stało się jednym z centrów administracyjnych Egiptu. W XX wieku p.n.e. Megiddo było warownym miastem z bogatą świątynią. Po kolejnej przebudowie miasta zauważalne jest wyodrębnienie się władzy świeckiej od religijnej - powstał pałac w pobliżu bramy miejskiej. Prace archeologiczne odkryły między innymi tzw. "wyżynę" kananejską - wielki kopiec o charakterze kultowym (XIX wiek p.n.e.), system zaopatrzenia miasta w wodę, mury obronne wraz z bramami, zbudowane w podobny sposób jak w Gezer i Chacor, rzeźby z kości słoniowej (pochodzące z Egiptu i Lewantu).
Na początku XV wieku p.n.e. miasto weszło w koalicję z Kananejczykami, którzy mieli wsparcie militarne imperium Mitanni. W 1478 roku p.n.e. Megiddo otwarcie wystąpiło przeciwko władzy egipskiej. Doszło wówczas do bitwy pod Megiddo, w której wojska faraona Totmesa III rozbiły koalicję książąt syryjskich. Samo miasto zostało zdobyte i zniszczone. Około 1350 roku p.n.e. miasto zostało ponownie zniszczone i odbudowane. W połowie XII wieku p.n.e. na tutejsze wybrzeża zaczęły napływać Ludy Morza, za których sprawą Megiddo zostało zniszczone i przez kolejne stulecie pozostawało opuszczone. Mniej więcej w połowie XI wieku p.n.e. Megiddo było ponownie warownym miastem, zamieszkanym przez Filistynów. W drugiej połowie X wieku p.n.e. zostało splądrowane przez egipskie wojska faraona Szeszonka I, który jednak szybko wycofał się z tego obszaru. Po odbudowie weszła w skład zjednoczonego królestwa Izraela. Za panowania króla Salomona w IX wieku p.n.e. miasto zostało rozbudowane. Zajmowało powierzchnię około 6 hektarów i było otoczone potężnymi murami o szerokości 3,5 metrów i wysokości 6 metrów. Pusta przestrzeń pozostawiona we wnętrzu murów, służyła jako magazyny.
Po rozpadzie królestwa, Megiddo weszło w skład północnego Królestwa Izraela. Za panowania króla Omri wybudowano nową bramę obronną, a z czasów króla Achaba pochodzą stajnie. Około 835 roku p.n.e. Królestwo Izraela najechał asyryjski król Chazael, który zniszczył Megiddo i całe północne królestwo Izraela. Następni królowie izraelscy zręcznie odzyskali utracone terytorium i rozpoczęli odbudowę zniszczonej twierdzy. Wybudowano w niej olbrzymie stajnie, mogące pomieścić nawet kilkaset koni. Rozbudowując fortyfikacje wykopano głęboki tunel podziemny umożliwiający dostęp do źródeł wody. Po śmierci króla Jeroboam II doszło do wewnętrznej walki o władzę, dzięki czemu Asyryjczycy z łatwością podbili Izrael. W 734 roku p.n.e. Megiddo zostało zdobyte, jednak tym razem nie zniszczono go. Miasto zostało przekształcone w nowe centrum asyryjskiej administracji, a tutejsze stajnie koni były siedzibą elitarnej jednostki jazdy asyryjskiej. Prowadziła ona wojny z położonym na południu Królestwem Judy. Podczas panowania króla judzkiego Jozjasza doszło do załamania potęgi Asyrii. Jozjasz podjął próbę powstrzymania Egiptu przed zajęciem obszarów dawnego północnego Królestwa Izraela i zastąpił drogę wojskom faraona Necho II pod Megiddo w 609 roku p.n.e. Bitwa pod Megiddo zakończyła się klęską, a sam król poległ. Miasto Megiddo zostało zniszczone i nigdy już nie odzyskało swojej świetności. Pod koniec IV wieku p.n.e. wojska macedońsko-greckie podbiły Azję Mniejszą, Syrię i Fenicję. Aleksander Macedoński założył w Megiddo nowe miasto, było ono jednak położone poza starożytnym Tell Megiddo. W kolejnych wiekach miejsce to było opuszczone, a jedyną osadą była pobliska arabska wioska.
Nowy Testament używa właśnie nazwy tego miasta jako symbolu dla ostatniej bitwy: Har-Magedon, "wzgórze Megiddo":
"I zgromadziły ich na miejsce, zwane po hebrajsku Har-Magedon." ((Ap. 16:16)