Lamentacje Jeremiasza, Treny Jeremiasza, Lamentacje (w Biblii hebrajskiej איכה ʾēḫā(h), Eikha) – jedna z ksiąg Starego Testamentu.
Składa się z pięciu rozdziałów. Jest napisana bardzo kunsztownym stylem. Każdy wiersz rozdziału pierwszego, drugiego oraz czwartego rozpoczyna się kolejną literą alfabetu hebrajskiego (po 22 wiersze w rozdziale). W rozdziale trzecim kolejną literą alfabetu rozpoczynają się trzy następujące po sobie wiersze (w sumie 66).

Autorem według tradycji żydowskiej jest prorok Jeremiasz.

Wątkiem przewodnim jest klęska królestwa Judzkiego w okresie najazdu babilońskiego (587/586 r. p.n.e.). Autor nie opisuje historii szczegółowo, lecz snuje refleksje na jej tle.

Lamentacje Jeremiasza znalazły zastosowanie w liturgii Wielkiego Tygodnia. W Ciemnych Jutrzniach należą do śpiewanych czytań biblijnych (łac. lectiones tenebrarum, fr. leçons de ténèbres), po których - jak po każdym czytaniu - następuje responsorium. Od XV w. do tych tekstów powstawały liczne kompozycje wybitnych kompozytorów - lamentacje.

Teksty z Lamentacji Jeremiasza były też wykorzystywane przez kompozytorów współczesnych w kompozycjach innego charakteru, np.:

• Leonard Bernstein - "Jeremiah Symphony" (1944) z tekstem hebrajskim w ostatniej części;
• Krzysztof Penderecki - "Kadisz. Życie za życie. Łódzkim Abramkom, którzy chcieli żyć. Polakom, którzy ratowali Żydów" - utwór napisany w 2009 r. na finał obchodów 65. rocznicy likwidacji Litzmannstadt Ghetto; obok innych tekstów wykorzystuje Lamentacje Jeremiasza.