Zagadnienie replikacji

OGÓLNE OMÓWIENIE I WSTĘP DO WIODĄCEGO ZAŁOŻENIA

Przegląd progresji.

Na początku poczyniliśmy założenie, że by zrozumieć uwielbienie i modlitwę trwające nieustannie dzień i noc, musimy poznać jej szersze teologiczne narracyjne podwaliny. Nie można, innymi słowy, studiować posługi dla Pana w oderwaniu.
Najkrócej mówiąc, ta podstawa ma być oparta o objawienie Nieba i Bożego pragnienia, aby rzeczywistość Nieba była replikowana, powielana na ziemi.
Ustaliwszy biblijne zarysy Nieba, uwielbienia, jakie tam ma miejsce oraz pierwotnej jedności Nieba i ziemi, teraz przejdziemy do opowieści o replikacji (powieleniu) tych rzeczywistości aż do ostatecznego ich odnowienia.

Zasada replikacji (powielania).

Podstawowe założenie.
I uczynią Mi święty przybytek, abym mógł zamieszkać pośród was. Budowę zaś przybytku i wykonanie wszelkich jego sprzętów przeprowadzicie dokładnie według tego, co ci ukażę. (Wj 25:8-9)
1. Kluczowy związek ustalony przez ten fragment w odniesieniu do Przybytku Mojżesza jest następujący: Miejsce zamieszkania Boga jest uwarunkowane przez replikację, powielenie, na ziemi nakazanego (przepisanego) niebiańskiego wzoru.
2. To wskazuje na szerszą zasadę wspartą świadectwem Pisma Świętego, a mianowicie, że replikacja ma prowadzić do zbieżności. Rozszerzając: środkiem używanym przez Boga do doprowadzenia zarówno do częściowej jak i pełnej jedności Nieba i Ziemi jest replikacja na Ziemi rzeczywistości Nieba. Dlatego w pełnym, eschatologicznym zastosowaniu można powiedzieć, że replikacja ma prowadzić do odnowienia, przewrócenia stanu początkowego.
3. Ostatnim składnikiem tej zasady jest porządek, w jakim ona działa. To obejmuje dwie zasady:
4. Zasadniczo replikacja ma kierunek odśrodkowy, od centrum na zewnątrz, zarówno w mierze znaczenia jak i chronologicznie. Dlatego możemy się spodziewać, że najpierw ujrzymy zreplikowane (powielone) rzeczywistości Niebiańskiej Świątyni, co będzie miało największe znaczenia, a za tym w rożny sposób podążą inne elementy.
5. Zasadniczo replikacja jest sukcesywna i rozwijająca się, elementy są do niej dodawane aż do zakończenia. Dlatego możemy oczekiwać najniższego stopnia replikacji we wczesnym okresie historii ludzkości, a najwyższego w Millenium za panowania Chrystusa.
Ogólne zastosowanie zasady replikacji - to odnosi się do elementów Bożych działań w historii biblijnej, które odzwierciedlają oryginalny zamysł, plan Świętego Miasta na ziemi (omówionego wcześniej) oraz historii Boga odnawiającego resztkę ludzkości, aby stała się ludem kapłańskim. To pozostanie w naszych rozważaniach drugorzędne.

Góra-Miasto Jego przebywania, zamieszkania
Historia kapłaństwa

Szczególne zastosowanie zasady replikacji - rozważany aspekt replikacji odnosi się do tego, co odzwierciedla zarówno fizyczne cechy Niebiańskiej Świątyni jak i jej uwielbienie. Będzie podstawowym punktem w naszych dalszych rozważaniach (i najbardziej istotnym dla modlitwy dzień i noc).

Miejsce zamieszkania Boga – Replikacja strukturalna - jak cechy Niebiańskiej Świątyni, objawione w takich fragmentach (Iz 6; Ap 4; Ap 5) widzimy powielone (zreplikowane) w historii przybytku i świątyni w Izraelu.
Uwielbienie w świętym przybytku – Replikacja liturgiczna - Bóg pragnie być czczony powszechnie, wyłącznie i nieustannie a ziemi, tak jak jest czczony w Niebiańskiej Świątyni. To uwielbienie ma być modlitewne, antyfonalne i muzyczne.

Zastosowanie do służby Panu dzień i noc - nieustanna służba Panu to tylko jeden wąski aspekt celu, jaki ma Bóg w replikacji liturgicznej, ale istnieją dwa ważne powody, dla których musimy zrozumieć szerszą zasadę replikacji zamiast skupiać się tylko na nieustannej modlitwie i uwielbieniu:

Zasadność, słuszność - pierwszy powód jest taki, że widząc zasadę replikacji i zbieżności wyrażoną biblijnie, twierdzenie, że Bóg pragnie, by nieustanne uwielbienie Niebiańskiego Przybytku było kopiowane na ziemi, staje się bardziej nieodparte, fascynujące, nakazujące.
Znaczenie, ważność:

Drugi powód – jest to po prostu zdumiewające, ze możemy zobaczyć szerszą zasadę replikacji i dramaturgię jej wyrazu w historii biblijnej i zrozumieć, że nieustanne uwielbienie i modlitwa znajdują się w samym centrum tego wszystkiego.
Trudno wyolbrzymić wagę, jaką to nadaje służbie Panu dzień i noc. W oderwaniu od tego szerszego teologicznego schematu takie stwierdzenia o znaczeniu wydaja się przesadzone.

Replikacja liturgiczna: Bliższe spojrzenie

Założenie wiodące
Poza ogólnymi potwierdzeniami Bożego pragnienia, aby zjednoczyć Niebo i ziemię (Ef 1:10; Kol 1:19; Mt 6:10; Łk 11:2-3), Pismo mówi wyraźnie, ze Bóg pragnie aby uwielbienie na ziemi odzwierciedlało uwielbienie w Niebie (Wj 25:8-9; I Krn 28:19).1
Ogólne cechy niebiańskiego uwielbienia:

Powszechne – Bóg jest czczony przez każdego w Niebiańskiej Świątyni
Wyłączne – tylko Bóg jest czczony w Niebiańskiej Świątyni
Nieustanne – Bóg jest czczony nieustannie, bez przerwy w Niebiańskiej Świątyni

Szczególne cechy niebiańskiego uwielbienia:

Muzyczne – Uwielbienie w Niebiańskiej Świątyni cechuje muzyka.
Antyfonalne – Uwielbienie w Niebiańskiej Świątyni cechuje naprzemienny śpiew lub recytacja.
Wstawiennicze – Uwielbienie w Niebiańskiej Świątyni cechuje modlitwa prośby.

Podsumowanie tezy odnoszącej się do replikacji niebiańskiego uwielbienia na ziemi:

Widząc to, możemy spojrzeć teraz na historię realizującego się stopniowo planu Bożego i oczekiwać, ze będzie On podejmował działania prowadzące do tego, aby był uwielbiany powszechnie, wyłącznie oraz nieustannie na ziemi, tak jak jest w Niebie. Ponadto, możemy się spodziewać, ze to uwielbienie będzie z natury muzyczne, wstawiennicze i antyfonalne.
Chociaż realizowany jest progresywnie przez mijające stulecia, ten wzór replikacji (powielania) jest rzeczywiście tym, na którego poparcie znajdujemy dowody biblijne. Patrząc wstecz i widząc, co On już uczynił, możemy patrzeć w przyszłość z ufnością, że on osiągnie Swój cel i zjednoczy Niebo i ziemię.

Spojrzenie na replikacje liturgiczną.

Relacyjna:

Ważne jest, abyśmy nie zapominali, że ostatecznie w historii replikacji chodzi o relację Jego ludu do Jego własnej chwały.
Pełna zauroczenia adoracja jest odpowiedzią na to, Kim On jest, określa Niebiańską Świątynię i to, co Pan pragnie powielić na ziemi.

Dynamiczna:

Wypływająca z pierwszego aspektu, widziana przez nas replikacja liturgiczna jest dynamiczna. To określenie nie jest użyte tutaj w potocznym znaczeniu "podniecająca", lecz raczej jako przeciwieństwo "statycznej".
Replikacja jest czymś, co się zrodziło w Jego sercu, a nie tylko jakimś planem, który Bóg realizuje. Dlatego nie możemy oczekiwać, ze rzeczywistości ziemskiego przybytku miałyby imitować te w Niebiańskiej Świątyni w sposób dokładny i mechanistycznie.
Uznanie tego zachowuje pewien element tajemnicy, gdy badamy te tematy i strzeże nas przed nadmiernym napieraniem na szczegóły, wychodzącym poza ramy biblijne.
Paralele między tym, co jest objawione o Niebiańskiej Świątyni a tym, co widzimy, jako nakazane przez boski wzór dla przybytku/świątyni są zdumiewające, jednak nigdy nie powinniśmy myśleć, ze mamy pełny obraz.

Progresywna - bez sztywnego naszkicowania określeń, możemy stwierdzić, co następujące:

Głównym celem Boga w przypadku Przybytku Mojżesza była strukturalna replikacja Niebiańskiej Świątyni.
Głównym celem Boga w przypadku Przybytku Dawida i Świątyni Salomona była replikacja szczególnych cech replikacja szczególnych cech porządku uwielbienia w Niebiańskiej Świątyni.
Głównym celem Boga w przypadku Świątyni w Milenium będzie zasięg uwielbienia w Niebiańskiej Świątyni (będzie ona globalnym centrum powszechnego i wyłącznego uwielbienia).

GÓRA SYNAJ – GÓRA BOGA

Wprowadzenie do znaczenia Synaju

Kontekst

Dramatyczne wydarzenia otaczające spotkanie Izraela z Panem na Górze Synaj muszą być rozważane w kontekście szerszej narracji, do której przynależą.
Tematy Wyjścia i przymierza, które tak znacznie kształtują opowieść Starego testamentu, zazwyczaj (i słusznie) są wywodzone z Góry Synaj jako miejsca ich pochodzenia.
Tym niemniej tematy istotne dla naszych rozważań i szerszej teologii przybytku/świątyni również wywodzą się ze zboczy Synaju, z czasu, gdy Pan powołał dla Siebie lud.
Góra Synaj przywołuje przeszłość i wskazuje na przyszłość - z ustaloną do tej pory perspektywą, powinniśmy być przygotowani na patrzenie na wydarzenia wokół Synaju ze świeżym spojrzeniem i zrozumienie, że wyraźnie wskazują na oryginalny porządek Bożego stworzenia, jak również zapowiadają Jego plany i cele dla przyszłości.
Retrospektywnie – Synaj stanowi mocny przebłysk Edenu i Góry Pana, a poprzedzały go góry/przybytki patriarchów.
Proroczo (przyszłość) - Góra Synaj objawia Boży cel dla ziemi, którą miał dać Izraelowi, e której środku znajdował się Syjon/Jerozolima. Jednak to także w skazuje dużo dalszą przyszłość – eschatologiczną górę Pana i ostatecznie Święte Miasto powracające na ziemię.

Zbieżność

Powód stanowiący wagę znaczenia i dlaczego jednocześnie wskazuje do tyłu i do przodu wypływa z bezprecedensowej (do tamtej pory) zbieżności między Niebem a Ziemią, która miała miejsce dzięki Bożej suwerennej inicjatywie.
Dlatego stanowi potężny obraz i "plan" tego, co powinna wytworzyć replikacja. Zarówno informuje o o Bożym przykazaniu zbudowania przybytku, jak i kształtuje późniejsze zrozumienie teologiczne.

Niebo dotyka Ziemi na Górze-Przybytku.

Góra-Przybytek
A On powiedział: Ja będę z tobą. Znakiem zaś dla ciebie, że Ja cię posłałem, będzie to, że po wyprowadzeniu tego ludu z Egiptu oddacie cześć Bogu na tej górze. (Wj 3:12)
Wprowadziłeś ich i osadziłeś na górze twego dziedzictwa, w miejscu, które uczyniłeś swym mieszkaniem, w świątyni, którą założyły Twoje ręce, Panie. (Wj 15:17)
Zebrane razem świadectwa Pisma bardzo wyraźnie wzywają nas do spojrzenia na Górę Synaj jako na górę-przybytek. Jest to bardzo istotne dla zrozumienia, co się tam dzieje i jakie ma znaczenie. Poza wyraźnym odniesieniem (Wj 15:17), istnieje pewna liczba innych bezpośrednich przedstawień Synaju jako przybytku/świątyni:
1. Synaj jest nazwany "górą Pana" (Wj 3:1:18:5:24:13). To bardzo konkretne biblijnie określenie i wskazuje do tyłu na Eden i Ogród (które, jak już zobaczyliśmy, powinno być rozumiane jako przybytek), jak również na świątynie Izraela na Górze Syjon, zarówno historycznie jak i eschatologicznie.
2. Mamy do czynienia z narastającym stopniem świętości, podobnie do przybytku/świątyni:
  …Góra Synaj była podzielona na trzy części o rosnącym stopniu świętości: większość Izraelitów miała pozostać u stóp Synaju (Wj 19:12, 23),kapłani i siedemdziesięciu starszych (prawdopodobnie później pełniących funkcje kapłanów) mogli podejście trochę wyżej na górę (Wj 19:22, 24:1), ale tylko Mojżesz mógł wejść na szczyt i bezpośrednio doświadczyć obecności Boga (Wj 24:2).2
3. Ołtarz znajdował się na najbardziej zewnętrznym stopniu świętości, gdzie Izrael składał ofiary całopalne i ofiary pokoju [biesiadne] (Wj 24:5-6). To bezpośrednio koresponduje z unikalnym działaniem systemu ofiar obecnym w przybytku/świątyni.
4. Szczyt Synaju jest opisany w kategoriach stosowanych do Miejsca Najświętszego (Świętego Świętych):
  …nie tylko szczyt Synaju jest zbliżony do Miejsca Najświętszego z tego powodu, że tylko najwyższy kapłan Izraela, Mojżesz, mógł nań wejść, ale było to także miejsce, gdzie przebywał teofaniczny "obłok" Boży i Obecność… Co znaczące, że w jedynych innych miejscach w całym Starym Testamencie, w których mówi się o "zamieszkaniu obłoku, jest to powiedziane w odniesieniu do Bożej obecności nad przybytkiem (Wj 40:35; Lb 9:17-18:22; 10:12).3
5. Skrzyżowanie
  Trzeciego dnia rano rozległy się grzmoty z błyskawicami, a gęsty obłok rozpostarł się nad górą i rozległ się głos potężnej trąby, tak że cały lud przebywający w obozie drżał ze strachu. Mojżesz wyprowadził lud z obozu naprzeciw Boga i ustawił u stóp góry. Góra zaś Synaj była cała spowita dymem, gdyż Pan zstąpił na nią w ogniu i uniósł się dym z niej jakby z pieca, i cała góra bardzo się trzęsła. Głos trąby się przeciągał i stawał się coraz donośniejszy. Mojżesz mówił, a Bóg odpowiadał mu wśród grzmotów. Pan zstąpił na górę Synaj, na jej szczyt. I wezwał Mojżesza na szczyt góry, a Mojżesz wstąpił. (Wj 19:16-20)
  1. Przez zejście na dół i przemianę Góry Synaj w święty przybytek/górę przypominająca o Świętym Mieście (górze ze świątynia na szczycie) Pan doprowadza do tymczasowej jedności Nieba i Ziemi, w której następuje między nimi chwalebna zbieżność. Do tamtej pory w historii biblijnej tylko Betel i drabina Jakubowa mogą być porównane do tego, co ma miejsce tutaj (choć Betel był dużo niżej w porządku zbieżności).
  2. Choć nie jest powiedziane, jak to się dzieje, jednak opis daje wyraźnie do zrozumienia, że bezpośredni korytarz został otwarty między szczytem Synaju z szczytem Świętego Miasta:
    Wstąpił Mojżesz wraz z Aaronem, Nadabem, Abihu i siedemdziesięciu starszymi Izraela. Ujrzeli Boga Izraela, a pod Jego stopami jakby jakieś dzieło z szafirowych kamieni, świecących jak samo niebo. Na wybranych Izraelitów nie podniósł On swej ręki, mogli przeto patrzeć na Boga. Potem jedli i pili. Pan rzekł do Mojżesza: Wstąp do Mnie na górę i pozostań tam, a dam ci tablice kamienne, Prawo i przykazania, które napisałem, aby ich pouczyć. Wstał więc Mojżesz i Jozue, jego pomocnik, i wstąpił Mojżesz na górę Bożą. Powiedział zaś tak do starszyzny: Pozostańcie tu, aż wrócimy do was. Oto macie Aarona i Chura. Kto miałby jakąś sprawę do załatwienia, może się zwrócić do nich. Gdy zaś Mojżesz wstąpił na górę, obłok ją zakrył. Chwała Pana spoczęła na górze Synaj, i okrywał ją obłok przez sześć dni. W siódmym dniu Pan przywołał Mojżesza z pośrodku obłoku. A wygląd chwały Pana w oczach Izraelitów był jak ogień pożerający na szczycie góry. Mojżesz wszedł w środek obłoku i wstąpił na górę. I pozostał Mojżesz na górze przez czterdzieści dni i przez czterdzieści nocy. (Wj 24:9-18)
  3. W tym oszałamiającym fragmencie jasne jest, że Mojżesz i starsi zostali przywołani do góry a potem dopuszczeni do ujrzenia (według mnie od spodu, podobnie jak Ezechiel) podłogę Niebiańskiej Świątyni.
  4. Poza oczywistym nawiązaniem do szafirowego chodnika (Wj 15:17) także mówi jasno, że Bóg ustanowi Izrael w przymierzu z Nim w przybytku uczynionym Jego rękami. Jak już widzieliśmy, jest to bardzo szczególny język użyty w innych miejscach w Piśmie do opisu Niebiańskiego Przybytku, a bardziej ogólnie, samego Świętego Miasta.
  5. O tej rzeczywistości zbieżności napomyka fascynujący fragment, który prorokując o eschatologicznym marszu Boga z Synaju do Syjonu patrzy wstecz na to, co miało miejsce za dni Mojżesza.
    Rydwanów Bożych jest tysiące tysięcy: to Pan do świątyni przybywa z Synaju. (Ps 68:18)
  6. Mojżesz i Jozue potem wstąpili na gorę i spędzili czterdzieści dni w Niebiańskiej Świątyni na morzu ze szkła. Następuje to bezpośrednio po (Wj 25:1-9) pokazaniu Bożego pragnienia posiadania miejsca zamieszkania uczynionego według niebiańskiego wzoru, i teraz zwracamy się do tego orzeczenia (dekretu).
Podsumowanie narracyjnego i teologicznego znaczenia Synaju.

W ramach biblijnej narracji rozszerzona teofania Synaju stanowiła najwyraźniejszy przebłysk oryginalnej chwały Edenu. Nie można przecenić ważności faktu, że Bóg suwerennie zaaranżował tymczasowy przybytek/górę na Synaju przy powstaniu narodu przymierza – Izraela.
Poprzez oszałamiająca dramaturgie zdarzeń Pan objawia Swoje pragnienie ponownego zamieszkania na ziemi pośród resztki sprawiedliwych (narodu kapłańskiego). Jak teraz zobaczymy, nakazana przez Boga replikacja miała być środkiem do nieustannego utrwalania rzeczywistości Synaju pośród Jego ludu. Synaj był przedsmakiem tego, co miało wyróżniać naród – tęsknoty za zjednoczeniem z Jahwe.
W tym świetle Synaj był odpowiednim miejscem, aby Bóg pokazał Mojżeszowi "wzór przybytku i wzór wyposażenia", aby mogli zbudować go dokładnie tak, jak został on "pokazany" Mojżeszowi (Wj 25:9:25:40). Dlatego gdy Izrael opuszcza stacjonarny przybytek Synaju, otrzymuje polecenie zbudowania przenośnego przybytku, aby chwalebna Boża obecność mogła nadal "mieszkać pośród nich" w czasie ich wędrówki przez pustynię (Wj 25:8). W rzeczy samej, zostało dostrzeżone przez innych, ze budynek przybytku sam wydaje się być modelem trzyczęściowego wzoru Synaju. Budynek przybytku będzie krokiem w kierunku zbudowania nieporuszonej świątyni w Jeruzalem.4

PRZYBYTEK MOJŻESZA i WZÓR REPLIKACJI

Oryginalny nakaz replikacji w czasach Mojżesza.
I uczynią Mi święty przybytek, abym mógł zamieszkać pośród was. Budowę zaś przybytku i wykonanie wszelkich jego sprzętów przeprowadzicie dokładnie według tego, co ci ukażę. (Wj 25:8-9)
Uważaj zaś pilnie, aby go wykonać według wzoru, jaki zobaczyłeś na górze. (Wj 25:40)
Postawisz przybytek według wzoru, który ci ukazałem na górze. (Wj 26:30)
Uczynisz go z desek tak, aby był wydrążony wewnątrz, według wzoru, jaki ci ukazałem na górze. (Wj 27:8)
Świecznik zaś był wykonany w następujący sposób: był kuty ze złota - od podstawy aż do kwiatów był kuty. Był on sporządzony zgodnie z wzorem, jaki Pan podał Mojżeszowi. (Wj 8:4)

Dawniejsi komentatorzy żydowscy twierdzili, że Mojżeszowi pokazano materialną strukturę rzeczywiście istniejącą w niebie i że meble, jakie zrobił, były kopiami przedmiotów istniejących w niebie… Badania archeologiczne w tym stuleciu rzuciły nowe światło na bliskowschodnie myślenie dotyczące relacji niebo/ziemia. "Za Wyjścia 2 – mówi Goppelt – stoi dawna orientalna idea mitycznej, analogicznej relacji miedzy dwoma światami, niebiańskim i ziemskim, makrokosmosem i mikrokosmosem, tak więc ziemie, rzeki, miasta a szczególnie świątynie miały swoje oryginały"… Choć niektórzy współcześni uczeni odrzucają te koncepcje, że model "tabnith" odzwierciedlał rzeczywistość nieba, istnieje szeroka jednomyślność odnośnie faktu, że tak było (wobec zrozumienia dawnego sposobu myślenia na Bliskim Wschodzie).5
Późniejsze zdarzenia Starego testamentu i tradycja żydowska

Objawienie Starego Testamentu:
O tym wszystkim - rzekł Dawid - o pracach według planu budowy pouczony zostałem na piśmie przez Pana. (1 Krn 28:19)
I wzniósł swoją świątynię, jak wysokie niebo, jak ziemię, którą ugruntował na wieki. (Ps 78:69)
Nasi ojcowie mieli na pustyni Namiot Świadectwa. Ten bowiem, który rozmawiał z Mojżeszem, rozkazał zbudować go według wzoru, który Mojżesz ujrzał. (Dz 7:44)

Kontrast w przemowie Szczepana nie jest kontrastem miedzy świątynią a Chrystusem, czy też świątynią a kościołem, raczej między domem zbudowanym rękoma a domem zbudowanym bez udziału rąk: kontrast miedzy ziemską świątynia a niebiańską świątynią - ta druga będąca wzorem dla pierwszej (Dz 7:44).6
Wybrałeś mnie na króla swego ludu i na sędziego swoich synów i córek: Kazałeś zbudować świątynię na górze swej świętej i ołtarz w mieście swego zamieszkania według wzoru namiotu świętego, który przygotowałeś od początku. (Mdr 9:8)
Pseudepigrafy:
Jako echo historii o przybytku 2 Barucha 4:1–7 obiecuje eschatologiczne objawienie niebiańskiej świątyni i raju, które Bóg stworzył, ale zabrał, gdy Adam zgrzeszył. Na Górze Synaj Bóg pokazał Mojżeszowi niebiańską świątynię, która miała być wzorem dla świątyni ziemskiej i jej umeblowania.7
Literatura rabiniczna:

Targum Księgi Wyjścia (Wj 15:17)
Wprowadzisz ich i zasadzisz na górze Swego Przybytku. Ustanowiłeś, o, Panie, miejsce, które odpowiada tronowi Twojej Chwały, gotowe naprzeciw miejsca zamieszkania Twojej świętej Shekinah. Twój Przybytek, O Panie, Twoje dwie ręce Go ukończyły.
Targum Księgi Kronik (2 Krn 6:1-2)
Wtedy Salomon powiedział: Pan zdecydował, że Jego Shekinah zamieszka w mieście Jeruzalem,w przybytku, który zbudowałem dla imienia Jego Memra, ale gęsta, ciemna chmura zakryła go przed Nim. Tak! Zbudowałem przybytek przed Tobą, miejsce przygotowane do zamieszkania dla Twojej Shekinah, i odpowiadające tronowi domu, w którym mieszkasz, który jest na wieki w niebiosach.
Midrasz Księgi Liczb (Lb 4:6)
…Równie cenna w oczach Boga była konstrukcja arki jak Tronu Chwały w niebie… [Pozycja ziemskiego] Przybytku odpowiada pozycji niebiańskiego Przybytku, a [pozycja] arki pozycji niebiańskiego Tronu.
Midrasz Psalmu (Ps 30:1)
R. Hisda powiedział: Nie ma różnicy w opinii, że przybytek poniżej jest odpowiednikiem przybytku powyżej, ponieważ w wersecie "Ty, Panie, uczyniłeś to jako miejsce (mkwn) dla Swego zamieszkania (Wj 15:17), należy czytać nie jako mkwn ‘miejsce dla,’ ale mekuwwan "odpowiednik." Ponieważ te dwa są odpowiednikami…

Nowo Testamentowa teologia replikacji w Liście do Hebrajczyków
Sedno zaś wywodów stanowi prawda: takiego mamy arcykapłana, który zasiadł po prawicy tronu Majestatu w niebiosach, jako sługa świątyni i prawdziwego przybytku zbudowanego przez Pana, a nie przez człowieka. Każdy bowiem arcykapłan ustanawiany jest do składania darów i ofiar, przeto potrzeba, aby Ten także miał coś, co by ofiarował. Gdyby więc był na ziemi, to nie byłby kapłanem, gdyż są tu inni, którzy składają ofiary według postanowień Prawa. Usługują oni obrazowi i cieniowi rzeczywistości niebieskich. Gdy bowiem Mojżesz miał zbudować przybytek, to w ten sposób został pouczony przez Boga. Patrz zaś - mówi - abyś uczynił wszystko według wzoru, jaki ci został ukazany na górze. Teraz zaś otrzymał w udziale o tyle wznioślejszą służbę, o ile stał się pośrednikiem lepszego przymierza, które oparte zostało na lepszych obietnicach. (Hbr 8:1-6)
Ale Chrystus, zjawiwszy się jako arcykapłan dóbr przyszłych, przez wyższy i doskonalszy, i nie ręką - to jest nie na tym świecie - uczyniony przybytek, ani nie przez krew kozłów i cielców, lecz przez własną krew wszedł raz na zawsze do Miejsca Świętego, zdobywszy wieczne odkupienie. Jeśli bowiem krew kozłów i cielców oraz popiół z krowy, którymi skrapia się zanieczyszczonych, sprawiają oczyszczenie ciała, to o ile bardziej krew Chrystusa, który przez Ducha wiecznego złożył Bogu samego siebie jako nieskalaną ofiarę, oczyści wasze sumienia z martwych uczynków, abyście służyć mogli Bogu żywemu. I dlatego jest pośrednikiem Nowego Przymierza, ażeby przez śmierć, poniesioną dla odkupienia przestępstw, popełnionych za pierwszego przymierza, ci, którzy są wezwani do wiecznego dziedzictwa, dostąpili spełnienia obietnicy. (Hbr 9:11-15)
Przeto obrazy rzeczy niebieskich w taki sposób musiały być oczyszczone, same zaś rzeczy niebieskie potrzebowały o wiele doskonalszych ofiar od tamtych. Chrystus bowiem wszedł nie do świątyni, zbudowanej rękami ludzkimi, będącej odbiciem prawdziwej /świątyni/, ale do samego nieba, aby teraz wstawiać się za nami przed obliczem Boga, nie po to, aby się często miał ofiarować jak arcykapłan, który co roku wchodzi do świątyni z krwią cudzą. Inaczej musiałby cierpieć wiele razy od stworzenia świata. A tymczasem raz jeden ukazał się teraz na końcu wieków na zgładzenie grzechów przez ofiarę z samego siebie. A jak postanowione ludziom raz umrzeć, a potem sąd, tak Chrystus raz jeden był ofiarowany dla zgładzenia grzechów wielu, drugi raz ukaże się nie w związku z grzechem, lecz dla zbawienia tych, którzy Go oczekują. (Hbr 9:23-28)

REPLIKACJA I ZBIEŻNOŚĆ

Przedstawienie teologii zbieżności – Świątynia jako Niebo na Ziemi

Konsekwencją świętej replikacji było to, że teologicznie było to rozumiane, iż istniała całkowita zbieżność pomiędzy ziemskim przybytkiem (Podnóżkiem Boga) a Jego niebiańskim Przybytkiem (Jego tronem Chwały).
Powstawszy więc, król Dawid rzekł stojąc: Posłuchajcie mnie, bracia moi i ludu mój! Moim pragnieniem było zbudować dom odpoczynku dla Arki Przymierza Pańskiego jako podnóżek stóp Boga naszego i poczyniłem przygotowania do budowy. (1 Krn 28:2)
Wysławiajcie Pana, Boga naszego, oddajcie pokłon u podnóżka stóp Jego: On jest święty. (Ps 99:5)
Wejdźmy do Jego mieszkania, padnijmy przed podnóżkiem stóp Jego! Wyrusz, o Panie, na miejsce Twego odpocznienia, Ty i Twoja arka pełna chwały! (Ps 132:7-8)
Ach! Jak zaciemnił gniew Pana Córę Syjonu, strącił z nieba na ziemię chwałę Izraela, nie wspomniał na podnóżek swych nóg w dzień swego gniewu. (Lm 2:1)
Teologia świątyni utrzymywała, że chwała Boga za zasłoną nie była jakoś oddzieloną chwalą czy obecnością, ale po prostu tą samą chwałą Jego Niebiańskiej Świątyni. Z powodu zbieżności nie było już sufitu – Miejsce Najświętsze na ziemi otwierało się bezpośrednio na Niebiański Przybytek.
Świątynia jest tym miejscem na ziemi, na którym spoczywa stopa Boga – nadal należny do sfery nieba: Jahwe siedzi na Swoim tronie i jednocześnie w świątyni (R. Knierim, VT 18 [1968], p. 52).8
W trzecim siedzący w przybytku tutaj poniżej i w niebie powyżej zlewają się w jedno, ponieważ Stary Testament jest świadom wzajemnej relacji pomiędzy ziemska a niebiańską świątynia (היכל), dopóki jedno nie wtopi się w drugie.9
W związku z tym arka jest częścią Bożej sali tronowej w niebie i stosownie do tego przestrzeń bezpośrednio nad arką jest pusta.10
Niebo i ziemia są dalej złączone razem ontologicznie zarówno we fragmentach Starego jak i Nowego Testamentu. Niebo jest moim tronem, a ziemia podnóżkiem… I tak ziemska i niebiańska świątynia są dwoma końcami kosmicznego dipola. Biblijne przykłady pokazały, że ontologicznie świątynia/pałac Boży może być uważana, że znajduje się albo na ziemi albo w niebie… Dlatego gdy sprawiedliwy wchodził do świątyni w Jeruzalem,mógł kontemplować moc Bożą i być z nim w niebiańskiej świątyni. Krótko mówiąc, boską świątynie można opisać jako ziemską albo niebiańską albo obie razem w sposób, który ilustruje zasadniczą ontologiczna jedność między niebem a ziemią.11
Działalność ziemskiego przybytku i kultu jest odbiciem i rozszerzeniem niebiańskiej świątyni i kultu, gdzie aniołowie uwielbiają jedynego Boga.12
"Te obserwacje wyraźnie sugerują, że miejsce zamieszkania Boga jest rozumiane jako znajdujące się zarówno w niebie jak i na ziemi, lecz co więcej, prawdopodobnie jego niebiańskie i ziemskie miejsce przebywania nie były uważane za odrębne…Dawne umysły najwyraźniej były w stanie spostrzegać wszechświat i Boga w ujednolicony sposób, w którym niebiańskie i ziemskie boskie miejsce zamieszkania łączą się… Boskie miejsce zamieszkania przełamuje różnice między niebem a ziemią… Tutaj w przybytku niebo i ziemia, daleko i blisko, zostają złączone w jednym doświadczeniu."13
To, ze te działania [Boga w niebiańskiej świątyni] są również związane z ziemskim przybytkiem tylko potwierdza fakt, że choć te dwa przybytki są kosmograficznie różni ich funkcje są koncepcyjnie nierozdzielne w ST. Te obserwacje staja się jeszcze bardziej wyraziste w opisach wizji niebiańskiego przybytku. 14

Prawda zbieżności wyrażona w biblijnym języku - poza rozwinięciem szerszego kontekstu, istnieją dwa bardzo powszechne wyrażenia lub potwierdzenia używane w języku biblijnym, które stanowią przykład sposobu rozumienia jedności między ziemskim przybytkiem a Niebiańskim Przybytkiem.

Ten, który mieszka między cherubami - przyjrzymy się bliżej znaczeniu cherubów w dalszej części sesji, a tutaj tylko odnotujemy sposób, w jaki wykorzystywane są jako punkt odniesienia zarówno dla ziemskiego jak niebiańskiego przybytku bez żadnego oddzielenia tych dwóch. Ważne jest, abyśmy pamiętali, że zarówno w przybytku Mojżesza jak i w Świątyni Salomona nad Arką Przymierza znajdowały się złote cheruby. Oni, oczywiście, miały reprezentować żywe cheruby, którzy mieszkają w bliskości Jego tronu.
Lud posłał więc do Szilo i przywieziono stamtąd Arkę Przymierza Pana Zastępów, który zasiada na cherubach. Przy Arce Przymierza Bożego byli tam dwaj synowie Helego: Chofni i Pinchas. (1 Sm 4:4)
Dawid i wszyscy ludzie towarzyszący mu, powstawszy, udali się w kierunku judzkiej Baali, aby sprowadzić stamtąd Arkę Boga, który nosi imię: Pan Zastępów spoczywający na cherubach. (2 Sm 6:2)
I zanosił modły Ezechiasz przed obliczem Pańskim, mówiąc: Panie, Boże Izraela! Który zasiadasz na cherubach, Ty sam jeden jesteś Bogiem wszystkich królestw świata. Tyś uczynił niebo i ziemię. (2 Krl 19:15)
Posłuchaj, Pasterzu Izraela, Ty, co jak trzodę wiedziesz ród Józefa. Ty, który zasiadasz nad cherubami, zabłyśnij. (Ps 80:1)
Pan króluje: drżą narody; zasiada na cherubach: a ziemia się trzęsie. (Ps 99:1)
Miejsce zamieszkania Boga - w tym punkcie naszych rozważań, mających początek (Wj 25:8-9), ten drugi podstawowy sposób wyrażania jedności między przybytkami powinien być oczywisty. Jednak warto zauważyć, łatwość, z jaką autorzy biblijni mogą odnosić się do Nieba jako miejsca zamieszkania Boga a potem odwrócić się i mówić też o Syjonie albo Jeruzalem jako o miejscu Jego zamieszkania. Powinien wystarczyć jeden przykład:
Umywam moje ręce na znak niewinności i obchodzę Twój ołtarz, Panie, by obwieszczać głośno chwałę i rozpowiadać wszystkie Twoje cuda. Panie, miłuję dom, w którym mieszkasz, i miejsce, gdzie przebywa Twoja chwała.15 (Ps 26:6-8)

Przegląd kosmicznej jedności poprzez zbieżność świątyń w Psałterzu - rozważymy mały zbiór biblijnych fragmentów, które pokazują jedność między przybytkiem w Jeruzalem a Niebiańską Świątynią.
Ja zaś dzięki obfitej Twej łasce, wejdę do Twojego domu, upadnę przed świętym przybytkiem Twoim przejęty Twoją bojaźnią. (Ps 5:8)
A Pan zasiada na wieki, swój tron ustawia, by sądzić. Sam będzie sądził świat sprawiedliwie, wyda narodom bezstronny wyrok… Psalm śpiewajcie Panu, co mieszka na Syjonie, pośród narodów głoście Jego dzieła.16 (Ps 9:7-8:11)
Pan spogląda z nieba na synów ludzkich, badając, czy jest wśród nich rozumny, który szukałby Boga. … Kto przyniesie z Syjonu zbawienie Izraela? Gdy Pan odmieni los swego narodu, Jakub się rozraduje, Izrael się ucieszy. (Ps 14:2:7)
Niech Pan cię wysłucha w dniu utrapienia, niech ciebie chroni imię Boga Jakuba. Niech ześle tobie pomoc z świątyni i niech cię wspiera z Syjonu… Teraz wiem, że Pan wybawia swego pomazańca, odpowiada mu ze świętych swych niebios, przez możne czyny zbawczej swej prawicy. (Ps 20:2-3:7)
O jedno proszę Pana, tego poszukuję: bym w domu Pańskim przebywał po wszystkie dni mego życia, abym zażywał łaskawości Pana, stale się radował Jego świątynią. (Ps 27:4)
Szczęśliwy, kogo wybierasz i przygarniasz: mieszka on w Twoich pałacach. Niech nas nasycą dobra Twego domu, świętość Twojego przybytku! (Ps 65:5)
W Salem powstał Jego przybytek, a na Syjonie Jego mieszkanie.… Ogłosiłeś z nieba swój wyrok, przelękła się ziemia, zamilkła, gdy Bóg na sąd się podniósł, by ocalić wszystkich pokornych na ziemi. (Ps 76:3:9-10)

SŁUŻBA ZBIEŻNOŚCI: ROLA CHERUBÓW

Opisy biblijne
Cheruby różnią się bardzo od serafów i nie należy ich ze sobą mieszać. Choć są często wspominane, ich najwyraźniejszy opis fizyczny pochodzi z teofanii Ezechiela. Serafini, jak są opisani w Apokalipsie (Ap 4:6-8), mają sześć skrzydeł, jedna twarz i oczy dokoła i wewnątrz. Każdy cherub ma cztery twarze, tylko cztery skrzydła, stopy jak u cielca, ręce pod skrzydłami i oczy dookoła.17

Pośrodku było coś, co było podobne do czterech istot żyjących. Oto ich wygląd: miały one postać człowieka. Każda z nich miała po cztery twarze i po cztery skrzydła. Nogi ich były proste, stopy ich zaś były podobne do stóp cielca; lśniły jak brąz czysto wygładzony. Miały one pod skrzydłami ręce ludzkie po swych czterech bokach. Oblicza i skrzydła owych czterech istot - skrzydła ich mianowicie przylegały wzajemnie do siebie - nie odwracały się, gdy one szły; każda szła prosto przed siebie. Oblicza ich miały taki wygląd: każda z czterech istot miała z prawej strony oblicze człowieka i oblicze lwa, z lewej zaś strony każda z czterech miała oblicze wołu i oblicze orła, i skrzydła ich były rozwinięte ku górze; dwa przylegały wzajemnie do siebie, a dwa okrywały ich tułowie. (Ez 1:5-11)
1. Cheruby strzegą wejścia do Ogrodu
  Wygnawszy zaś człowieka, Bóg postawił przed ogrodem Eden cherubów i połyskujące ostrze miecza, aby strzec drogi do drzewa życia. (Rdz 3:24)
2. Cheruby znajdowały się na zasłonach otaczających zewnętrze Przybytku Mojżesza
  Uczynisz przybytek z dziesięciu tkanin: uczynisz go z kręconego bisioru, z fioletowej i czerwonej purpury, z karmazynu - z cherubami wykonanymi przez biegłego tkacza. (Wj 26:1)
  Wszyscy najbieglejsi spośród pracowników wybudowali przybytek z dziesięciu tkanin z kręconego bisioru, z fioletowej i czerwonej purpury, z karmazynu, z cherubami wyszytymi przez biegłego tkacza. (Wj 36:8)
3. Cheruby znajdowały się na zasłonie w przybytku Mojżesza
  Zrobisz też zasłonę z fioletowej i czerwonej purpury, z karmazynu i z kręconego bisioru, z cherubami wyhaftowanymi przez biegłego tkacza. I zawiesisz ją na czterech słupach z drzewa akacjowego, pokrytych złotem. Haczyki do zasłony będą ze złota, a cztery podstawy ze srebra. Powiesisz zaś zasłonę na kółkach i umieścisz wewnątrz poza zasłoną Arkę świadectwa, i będzie oddzielała zasłona Miejsce święte od Najświętszego. I położysz przebłagalnię na Arce świadectwa w Miejscu Najświętszym. (Wj 26:31-34)
  Zrobiono też zasłonę z fioletowej i czerwonej purpury, z karmazynu i kręconego bisioru z cherubami wyszytymi przez biegłego tkacza. (Wj 36:35)
4. Cheruby były wyrzeźbione na wszystkich ścianach świątyni Salomona
  Ponadto na wszystkich ścianach świątyni wokoło wyrył jako płaskorzeźby podobizny cherubów i palm oraz girlandy kwiatów wewnątrz i na zewnątrz. (1 Krl 6:29)
  
  Złotem pokrył belki, progi, ściany i drzwi domu, a na ścianach wyrzeźbił cheruby. (2 Krn 3:7)
5. Cheruby były wyrzeźbione na dwojgu drzwiach w wewnętrznym przybytku w świątyni Salomona
  Wejście zaś do sanktuarium zaopatrzył w podwoje z drzewa oliwkowego. A filary były pięciokątne. Na tych zaś podwojach z drzewa oliwkowego też wyrzeźbił podobizny cherubów, palm i girlandy kwiatów oraz pokrył złotem i obił nim owe cheruby i palmy. Również wejście do świątyni zaopatrzył w czworokątne odrzwia z drzewa oliwkowego i podwójne drzwi z drzewa cyprysowego. Dwie obracające się deski tworzyły jedno skrzydło, i dwie obracające się deski - drugie. Na nich wyrzeźbił cheruby, palmy, girlandy kwiatów oraz pokrył te płaskorzeźby cienkim złotem. (1 Krl 6:31-35)
6. Cheruby były wyrzeźbione na podstawach i ramionach kadzi w świątyni Salomona.
  Na wszystkich blachach i prętach wyrył dokoła cheruby, lwy i palmy a w wolnej przestrzeni girlandy. (1 Krl 7:36)
7. Cheruby znajdowały się na zasłonie w świątyni Salomona
  Sporządził także zasłonę z fioletowej purpury, szkarłatu, karmazynu i bisioru, następnie wyszył na niej cheruby. (2 Krn 3:14)
8. Cheruby znajdują się na ścianach Świątyni Milenijnej
  Następnie zmierzył długość budynku przed odgrodzonym obszarem w tylnej części świątyni z jego murami z jednej i z drugiej strony: sto łokci. Główna budowla i część najbardziej wewnętrzna oraz przedsionek, progi oraz zakratowane okna i portyki wokoło trzech pokoi naprzeciwko progu były pokryte drzewem hebanowym, wokół od ziemi do okien, okna jednakże były okratowane. Nad wejściem do części najbardziej wewnętrznej i na zewnątrz oraz na ścianach wokoło, wewnątrz i na zewnątrz, były wyobrażenia cherubów i palm, a mianowicie po jednej palmie pomiędzy dwoma cherubami; każdy cherub miał dwie twarze, jedną twarz ludzką, zwróconą w stronę palmy po jednej stronie, i twarz lwa, zwróconą w stronę palmy po drugiej stronie: tak było zrobione na całej świątyni dokoła. Od ziemi aż ponad wejście były umieszczone cheruby oraz palmy… (Ez 41:15-20)
9. Cheruby znajdują się na drzwiach do nawy Świątyni Milenijnej
  A na nich, na drzwiach głównej budowli, wyobrażone były cheruby i palmy; wykonane tak jak na ścianach, a okap z drewna był przed salą na zewnątrz. (Ez 41:25)
10. Cheruby znajdowały się nad Arką Przymierza
  Dwa też cheruby wykujesz ze złota. Uczynisz zaś je na obu końcach przebłagalni. Jednego cheruba uczynisz na jednym końcu, a drugiego cheruba na drugim końcu przebłagalni. Uczynisz cheruby na końcach górnych. Cheruby będą miały rozpostarte skrzydła ku górze i zakrywać będą swymi skrzydłami przebłagalnię, twarze zaś będą miały zwrócone jeden ku drugiemu. I ku przebłagalni będą zwrócone twarze cherubów. Umieścisz przebłagalnię na wierzchu arki, w arce zaś złożysz świadectwo, które dam tobie. Tam będę się spotykał z tobą i sponad przebłagalni i spośród cherubów, które są ponad Arką świadectwa, będę z tobą rozmawiał o wszystkich nakazach, które dam za twoim pośrednictwem Izraelitom. (Wj 25:18-22)
  Dwa też cheruby wykuł ze złota, uczynił zaś je na obu końcach przebłagalni: jednego cheruba na jednym końcu, a drugiego cheruba na drugim końcu przebłagalni. Wykonał cheruby razem z przebłagalnią na obu jej bokach. Cheruby miały skrzydła rozpostarte ku górze i zakrywały nimi przebłagalnię. Twarze miały zwrócone jeden ku drugiemu, i ku przebłagalni były zwrócone twarze cherubów. (Wj 37:7-9)
  W sanktuarium sporządził dwa cheruby dziesięciołokciowej wysokości z drzewa oliwkowego. Jedno skrzydło cheruba miało pięć łokci i drugie skrzydło cheruba miało też pięć łokci. Więc od końca do końca jego skrzydeł było dziesięć łokci. Drugi cherub miał ten sam rozmiar dziesięciu łokci, i obydwa cheruby miały takie same kształty. Wysokość jednego i drugiego cheruba wynosiła dziesięć łokci. Gdy umieścił te cheruby w głębi wnętrza świątyni, to rozpościerały swe skrzydła tak, że skrzydło jednego dotykało jednej ściany, a skrzydło drugiego cheruba dotykało drugiej ściany. Skrzydła zaś ich skierowane do środka świątyni dotykały się wzajemnie. Cheruby te pokrył złotem. (1 Krl 6:23-28)
  Następnie kapłani wprowadzili Arkę Przymierza Pańskiego na jej miejsce do sanktuarium świątyni, do Miejsca Najświętszego, pod skrzydła cherubów, gdyż cheruby miały tak rozpostarte skrzydła nad miejsce Arki, że okrywały Arkę i jej drążki z wierzchu. (1 Krl 8:6-7)
11. Pan zstępuje na cherubach
  Lecąc cwałował na cherubie, a skrzydła wiatru Go niosły. (2 Sm 22:11)
  Lecąc cwałował na cherubie, a skrzydła wiatru Go niosły. (Ps 18:11)
Rozumienie służby cherubów - w świetle biblijnych dowodów, co możemy wnioskować o tym, co robią cheruby? I jak się to wiąże z rozważanym założeniem o zbieżności?

Kiedy zbierze się razem świadectwa biblijne w odniesieniu do cherubów, wynika z nich wniosek, że cheruby są odpowiedzialne za trzymanie straży i umożliwianie zbieżności Nieba i ziemi, które ma miejsce przede wszystkim (choć nie tylko) przez dipol przybytku.
Pod suwerennym przywództwem Siedzącego na Tronie celem (lub funkcją) służby cherubów jest zjednoczenie Niebiańskiej Świątyni z jakimś miejscem na ziemi. a potem zarządzanie tą "drabiną" czy "korytarzem.
Bez wątpienia złote figury nad arką sa najbardziej znaczącym biblijnym odniesieniem do cherubów i w tej perspektywie możemy zrozumieć, dlaczego zajmują taka prominentna pozycję. Jak widzieliśmy, sednem Miejsca Najświętszego teologicznie jest być skrzyżowaniem miedzy Niebem a ziemią, a arka w tym jest podnóżkiem Siedzącego na Tronie w Niebiańskim Przybytku. Dlatego złote cheruby reprezentują żywe cheruby, które w istocie umożliwiały to tajemnicze skrzyżowanie dwóch rzeczywistości.
Ponadto, tak jak cheruby strzegły wejścia do Świętego Miasta przez Ogród Edenu, są wtkane w zasłonę Miejsca Najświętszego, ponieważ było to jedyne miejsce dostępu na ziemi do Tego Miasta. Ich portrety znajdowały się na wejściu do Miejsca Najświętszego jako przypomnienie, że potężne, żywe cheruby były niewidzialnie obecne, aby zabić każdego, kto by się ośmielił przekroczyć tę świętą granicę.
W ogólnym sensie ta podwójna rzeczywistość umożliwiania i trzymania straży wyjaśnia tę wyjątkowość częstość umieszczania ich wizerunków w Przybytku Mojżesza, Świątyni Salomona i w Milenijnej Świątyni.

Teofanie Ezechiela i Służba zbieżności - choć obecny kontekst nie pozwala na dokładne studium dramatycznych teofanii (Ez 1; Ez 10), wprowadzenie tego spojrzenia do naszych rozważań pomoże lepiej wytłumaczyć znaczenie tekstu i wzmocni nasza ufność, ze te wnioski są słuszne.

Wstęp

Z perspektywą na fizyczność Nieba i świadomością faktu, że zarówno w Piśmie jak i w tradycji żydowskiej tron był rozumiany jako rzeczywiste miejsce w realnym miejscu nazywanym Niebiańska Świątynią, która jest umiejscowiona w Nowym Jeruzalem, jesteśmy prowadzenie do zrozumienia Ap 4 jako stałej, niezmiennej rzeczywistości.
Zarówno tron jaki płaszczyzna opisane w teofanii w Ezechielu wydają się być synonimiczne z tym, co jest opisane w Apokalipsie (Ap 4). Dlatego rozważając wizję Ezechiela powinniśmy być powściągliwi w zakładaniu, że szklane morze (szafirowa płaszczyzna) i tron rzeczywiście się ruszają, dopóki tekst nie powie tego wyraźnie.
W mojej opinii czytanie i interpretacja tych rozdziałów często ulegała nadmiernemu wpływowi mylnego założenia, że Daniel i Jan (Dn 7; Ap 4) opisują to samo miejsce, jak również wpływowi motywu rydwanu/tronu w żydowskiej literaturze apokaliptycznej, która była pod wpływem Ezechiela.
Przy uważnym czytaniu nie znajdujemy nic w Ezechielu (Ez 1; Ez 10), co rzeczywiście stwierdza, ze widziany przez Ezechiela tron ma koła, co bardzo rożni się od Daniela (Dn 7) innych domniemanych wizji tronu w żydowskiej tradycji.
Nie opisuje też cherubów w statycznej relacji do płaszczyzny lub tronu, jakby miały go podtrzymywać lub trzymać. W istocie wrażenie jest odmienne – one (i odpowiadające im kola) poruszają się autonomicznie, niezależnie od tronu, który jest nad nimi z perspektywy Ezechiela.

Zrozumienie teofanii Ezechiela z perspektywy zbieżności - choć tutaj nie będziemy omawiać szerszego znaczenia doświadczenia Ezechiela, możemy jednak podejść do sceny i może głębiej docenić, co się w rzeczywistości dzieje.

Wir powietrza (trąba powietrzna) widziany przez Ezechiela początkowo jest porównywalny do slupu ognia i do obłoku z Przybytku Mojżesza. Tak jak one poruszały się za dni Mojżesza, tak Ezechiel widział "korytarz zbieżności" poruszający się w jego kierunku.
Anioł Boży, który szedł na przedzie wojsk izraelskich, zmienił miejsce i szedł na ich tyłach. Słup obłoku również przeszedł z przodu i zajął ich tyły, stając między wojskiem egipskim a wojskiem izraelskim. I tam był obłok ciemnością, tu zaś oświecał noc. I nie zbliżyli się jedni do drugich przez całą noc… O świcie spojrzał Pan ze słupa ognia i ze słupa obłoku na wojsko egipskie i zmusił je do ucieczki. (Wj 14:19-20:24)
Wtedy to obłok okrył Namiot Spotkania, a chwała Pana napełniła przybytek. I nie mógł Mojżesz wejść do Namiotu Spotkania, bo spoczywał na nim obłok i chwała Pana wypełniała przybytek. Ile razy obłok wznosił się nad przybytkiem, Izraelici wyruszali w drogę, a jeśli obłok nie wznosił się, nie ruszali w drogę aż do dnia uniesienia się obłoku. Obłok bowiem Pana za dnia zakrywał przybytek, a w nocy błyszczał jak ogień na oczach całego domu izraelskiego w czasie całej ich wędrówki. (Wj 40:34-38)
Wir powietrza jest zasadniczo kanałem, przez który dochodzi do zbieżności Nieba i ziemi. Kiedy cheruby podnoszą skrzydła i poruszają się wraz z kolami, sam korytarz się porusza. W ten sposób umożliwiają, a wręcz powodują powstanie dynamicznej więzi miedzy Niebiańską Świątynią a miejscem, na którym spocznie dno wiru powietrza.
Kiedy są aktywne, żyją i funkcjonują pomiędzy Niebem a ziemią i w żadnym miejscu nie rezydują na stałe, ponieważ zarządzają wymieszaniem się obu tych rzeczywistości.
To dlatego Ezechiel, kiedy otoczył go wir powietrza, był w stanie zobaczyć Niebiańską Świątynię. tak jak Pan spojrzał w dół przez wir powietrza, aby popatrzeć na Egipcjan w Księdze Wyjścia.
Za dni Mojżesza i za dni Ezechiela to nie tron ani szafirowa płaszczyzna się ruszały, ale raczej wir powietrza/słup ognia i obłok, które służyły jako okno z ziemi na Jego wysokie komnaty.
Jest wiele przykładów teofanii, w których Pan dosłownie zstępuje na dół i rozmawia z ludźmi, odwiedza ich itd. – to była by okazja dla Jego tronu na rydwanie z Daniela (Dn 7:9). Kiedy On powstaje w Swojej świątyni i zstępuje (Mi 1:2; Jr 25:8) wtedy jedzie na Swoim tronie na rydwanie, ale nie wydaje się, że to jest opisane tutaj.
Ten wniosek jest jeszcze bardziej nieodparty, gdy rozumiemy szersze znaczenie tego, co widzi Ezechiel w odniesieniu do opowieści o Świątyni.

ZBIEŻNOŚĆ WYRAŻONA PRZEZ BOSKI ODPOCZYNEK

Rekapitulacja stworzenia i miejsca Bożego odpoczynku

Stworzenie i odpoczynek Boga
A gdy Bóg ukończył w dniu szóstym swe dzieło, nad którym pracował, odpoczął dnia siódmego po całym swym trudzie, jaki podjął. Wtedy Bóg pobłogosławił ów siódmy dzień i uczynił go świętym; w tym bowiem dniu odpoczął po całej swej pracy, którą wykonał stwarzając. (Rdz 2:2-3)
1. Choć znana jest nam ogólna koncepcja siódmego dnia stworzenia i jego powiązania z szabatem, nasze współczesne spojrzenie nie pozwala nam pojąc prawdziwego znaczenia tego, co jest opisane w początkowych rozdziałach Księgi Rodzaju.
  Według tradycyjnego spojrzenia, że Księga Rodzaju 1 to relacja o materialnych początkach, siódmy dzień zadziwia. Wydaje się być niczym więcej niż refleksją nad teologicznymi problemami w związku z z zachowywaniem szabatu – dodatek, postscriptum, doczepka. Jednak czytelnik z dawnego świata od razu wiedziałby, o co chodzi i rozpoznałby rolę dnia siódmego. Bez wahania doszedłby do wniosku, że jest to tekst dotyczący świątyni i że siódmy dzień jest najważniejszy z siedmiu dni. W relacji z materialnego stworzenia dzień siódmy odgrywałby niewielka rolę, lecz w relacji z funkcjonowania rzeczy, jak widzimy, stanowi prawdziwy punkt kulminacyjny, bez którego nic nie miałoby sensu czy tez znaczenia. Jak mogą powstawać tak różne reakcje? Rożnica leży w informacji, którą znał każdy w dawnym świecie, a której istnienia większość współczesnych czytelników jest nieświadoma: Bóstwo odpoczywa w świątyni i tylko w świątyni. Po to są budowane świątynie. Możemy nawet powiedzieć, ze tym jest świątynia – miejscem boskiego odpoczynku… Czym jest boski odpoczynek? Większość z nas uważna, ze odpoczynek to wyłączenie się z trosk, zmartwień i zadań życia. Na myśl przychodzi dłuższy sen rano albo popołudniowa drzemka. Lecz w starożytnym świecie odpoczynek przychodzi, gdy ulega rozwiązaniu kryzys albo sytuacja się stabilizuje kiedy sprawy się ułożą. W konsekwencji można ustalić normalny porządek dnia i nim się cieszyć. Dla bóstwa oznacza to, ze można podjąć normalne działania w kosmosie. Chodzi tutaj bardziej o zaangażowanie bez przeszkód niż brak zaangażowania i obowiązków.18
2. Bardzo ważne jest zrozumienie, ze odnosi się to zarówno do Ogrodu jak i wątku świątyni. Z takiej perspektywy widzimy, że to, co jest opisane jako siódmy dzień jest "momentem", kiedy Pan skończył stwórczą prace i zajął Swe miejsce w Niebiańskiej Świątyni na górze Świętego miasta (które znajdowało się na świeżo stworzonej ziemi).
3. Kolejne odniesienia do Bożego miejsca odpoczynku muszą być interpretowane w tym świetle i rozumiane jako wskazujące na te proktologiczną intronizację. Podobnie jest z pojęciami zamieszkiwania i królowania czy władania, bowiem one wszystkie pochodzą z tego miejsca. Stworzyciel jest Suwerennym Królem, a Jego Świątynia jest Jego sala tronową. Dlatego gdy On "zamieszkuje" w świątyni na ziemi jest to równoznaczne z ustanowieniem Jego panowania i władzy.
Miejsce zamieszkania Boga i Boski odpoczynek
Tak mówi Pan: Niebiosa są moim tronem, a ziemia podnóżkiem nóg moich. Jakiż to dom możecie Mi wystawić i jakież miejsce dać Mi na mieszkanie? Przecież moja ręka to wszystko uczyniła i do Mnie należy to wszystko - wyrocznia Pana. (Iz 66:1-2)
1. To spojrzenie pozwala, aby przed nami pojawiło się znaczenie tego, co się wydarzyło na Górze Synaj i tej zbieżności, jaka tam miła miejsce. Schodzenie i Pana i spoczywanie na górze przed Swoim Ludem było pierwszym prawdziwym wyrazem Jego pierwotnego odpoczynku w świecie po potopie, po pokonaniu wrogów. .
  Chwała Pana spoczęła na górze Synaj, i okrywał ją obłok przez sześć dni. W siódmym dniu Pan przywołał Mojżesza z pośrodku obłoku. (Wj 24:16)
2. Dlatego Boży cel w ustanowieniu przybytku/świątyni było to, ze mógł zamieszkać albo spocząć pośród Swego ludu w taki sposób, który:

Przybytek Mojżesza i świątynia Salomona

Przybytek Mojżesza
I poznają, że Ja, Pan, jestem Bogiem, który wyprowadził was z ziemi egipskiej i mieszkał pośród was, Ja, Pan, wasz Bóg. (Wj 29:46)
1. Podobieństwo języka między początkowym stworzeniem i pracą Mojżesza nad zbudowaniem Przybytku (Rdz 1:31:2:1:2:2:2:3; Wj 39:43:39:32:40:33:39:43): Mojżesz "widział cała pracę", Mojżesz "zakończył pracę, i "błogosławił" ludzi za ich trud.20
2. Obie relacje: o stworzeniu i o budowaniu Przybytku obracają się wokół siedmiu aktów albo dekretów. Porównaj "I Bóg rzekł" (Rdz 1:3,6,9,14,20,24,26) z "Pan przemówił" (Wj 25:1; 30:11:17:22:34; 31:1:12).21
Świątynia Salomona:

Choć Przybytek Mojżesza był pełnoprawnym miejscem zamieszkania Boga, Pan stale obiecywał w Księdze Wyjścia, że ustanowi stałe miejsce spoczynku w ziemi obiecanej Abrahamowi.22
Umieszczę wśród was mój przybytek i nie będę się wami brzydził. Będę chodził wśród was, będę waszym Bogiem, a wy będziecie moim ludem. Ja jestem Pan, Bóg wasz, który wyprowadził was z ziemi egipskiej, abyście przestali być ich niewolnikami. Ja rozbiłem drągi waszego jarzma i dałem wam możność chodzenia z podniesioną głową. (Kpł 26:11-13)
Nie plamcie przeto ziemi, w której mieszkacie, pośrodku której jest również moje mieszkanie. Ja bowiem, Pan, mieszkam pośród Izraelitów. (Lb 35:34)
To był cel, który tak żarliwie pragnął wypełnić Dawid za swego życia po tym, jak zrozumiał, że miejscem wybranym był Syjon a nie Shiloh.
Powstawszy więc, król Dawid rzekł stojąc: Posłuchajcie mnie, bracia moi i ludu mój! Moim pragnieniem było zbudować dom odpoczynku dla Arki Przymierza Pańskiego jako podnóżek stóp Boga naszego i poczyniłem przygotowania do budowy. (1 Krn 28:2)
Poświęcenie Świątyni Salomona ilustruje dobitnie prawdę o Boskim odpoczynku w odniesieniu do początkowego aktu stworzenia. Salomon ukończył Świątynię w siedem lat, poświęcił ja w siódmym miesiącu, celebrował, ucztując przez siedem dni i wygłosił mowę dedykującą opartą na siedmiu prośbach modlitewnych.23
Fundament domu Pana został założony w miesiącu Ziw roku czwartego. W roku zaś jedenastym, w miesiącu Bul, , ukończył świątynię we wszystkich szczegółach i z całym jej urządzeniem. A więc budował ją siedem lat. (1 Krl 6:37-38)
Modlitwa Salomona podczas poświęcenia świątyni jest bardzo ważna. On rozumiał, że Świątynia jest wypełnieniem Bożej obietnicy, że Bóg wybierze sobie miejsce Zamieszkania i że to pokazywało wstecz na Jego początkowy odpoczynek i intronizację.
A teraz powstań, Panie Boże, i zamieszkaj Ty oraz Arka Twej potęgi. Kapłani Twoi, Panie Boże, niech przyobleką się w zbawienie, a czciciele Twoi niechaj się radują szczęściem. … Skoro Salomon zakończył modlitwę, spadł ogień z nieba i strawił całopalenie oraz żertwy, a chwała Pańska wypełniła dom. Kapłani nie mogli wejść do domu Pańskiego, ponieważ chwała Pańska napełniła dom Pański. Wszyscy zaś Izraelici, widząc zstępujący ogień i chwałę Pańską spoczywającą nad świątynią, upadli twarzą ku ziemi, na posadzkę, i oddali pokłon, a potem wysławiali Pana, że jest dobry i że na wieki Jego łaskawość. (2 Krl 6:41:7:1-3)
Fakt, że Pan odpowiedział i ustanowił punkt zbieżności między Niebiańską Świątynią a "wspaniałym domem" zbudowanym przez Salomona (2 Krn 6:2), było znakiem, że w istocie Syjon jest Jego wiecznym miejscem odpoczynku i że syn Dawida dopełnił wszystkiego, czego wymagał wzór dany jego ojcu (1 Krn 28:19).
Musimy rozróżnić między budowaniem świątyni a stworzeniem świątyni. Kiedy patrzymy na relację dotycząca świątyni Salomona, widzimy, że potrzebował siedmiu lat, aby ją zbudować (1 Krl 6:37-38). Większość czasu spędzona w "fazie materialnej". Kamienie wydobywano z ziemi i ciosano, wydobywano cenne metale, robiono meble, wycinano cedry, transportowano i obrabiano, szyto zasłony, rzeźbiono drzwi, szyto kapłańskie szaty i tak dalej. Kiedy to wszystko zrobiono, czy istniała świątynia? Oczywiście, że nie. Ponieważ świątynia nie jest po prostu zbiorem świetnych materiałów poddanych obróbce przez profesjonalnych rzemieślników. Świątynia wykorzystuje to, co jest materialne, ale świątynia nie jest materialna. Jeżeli nie ma w niej Boga, nie jest świątynią. Jeżeli nie odbywają się rytuały sprawowane przez kapłanów, to nie jest świątynia. Jeżeli nie ma tych elementów, to nie istnieje świątynia. Człowiek nie istnieje, gdy jest reprezentowany jedynie przez swoje ciało. To ceremonia inauguracji przemienia stos drewna, kamieni, złota i tkanin w świątynię… W relacji z budowy Świątyni Salomona inauguracja obejmowała siedmiodniowe poświęcenie, do którego dodano siedmiodniową ucztę/bankiet (1 Krl 8:65; 2 Krn 7:9).24
Jest bardzo istotny fakt, ze słowa modlitwy dedykacyjnej Salomona znajdujemy w Psalmach (Ps 132), jednej z pieśni stopni. Prawdopodobnie zostały one skomponowane specjalnie na inaugurację Świątyni w Jeruzalem, która miała się odbyć w czasie Święta Namiotów w jedenastym roku panowania Salomona. Psalm jest pełniejszym zapisem wstawienniczego wołania do Boga, by wypełnił zarówno obietnicę miejsca odpoczynku oraz obietnic danych Dawidowi, które są przedstawione jako nierozerwalnie ze sobą połączone.
Wejdźmy do Jego mieszkania, padnijmy przed podnóżkiem stóp Jego! Wyrusz, o Panie, na miejsce Twego odpocznienia, Ty i Twoja arka pełna chwały! Niech się kapłani Twoi odzieją w sprawiedliwość, a Twoi czciciele niech się radują! Przez wzgląd na sługę Twojego, Dawida, nie odtrącaj oblicza Twego pomazańca! Pan zaprzysiągł Dawidowi trwałą obietnicę, od której nie odstąpi: [Potomstwo] z ciebie zrodzone posadzę na twoim tronie. Jeżeli zachowają twoi synowie moje przymierze i moje napomnienia, których im udzielę, także ich synowie na wieki zasiądą na twoim tronie. Pan bowiem wybrał Syjon, tej siedziby zapragnął dla siebie: To jest miejsce mego odpoczynku na wieki, tu będę mieszkał, bo tego pragnąłem dla siebie. (Ps 132:7-14)

Przypisy

1	This is further demonstrated by the numerous direct parallels between the features of the tabernacle/temple and the Heavenly Temple. The idea that the structure of the tabernacle/temple and the ministry that takes place there corresponded to the heavenly archetype fills Jewish literature of the Second Temple period.
2	G. K. Beale, TACM, p 105
3	Tamże., p 105-106
4	G. K. Beale, TACM, p 107.
5	Arnold V. Wallenkampf writing in A. Wallenkampf & W.R. Lesher (eds), The Sanctuary & The Atonement (Washington, D.C., The Review and Herald Publishing Association: 1981), p 5.
6	Martin, Ralph P. ; Davids, Peter H.: Dictionary of the Later New Testament and Its Developments. electronic ed. Downers Grove, IL : InterVarsity Press, 2000, c1997
7	Martin, Ralph P. ; Davids, Peter H.: Dictionary of the Later New Testament and Its Developments. electronic ed. Downers Grove, IL : InterVarsity Press, 2000, c1997
8	Allen, Leslie C.: The Books of Joel, Obadiah, Jonah, and Micah. Grand Rapids, MI : Wm. B. Eerdmans Publishing Co., 1976 (The New International Commentary on the Old Testament)
9	Keil, Carl Friedrich ; Delitzsch, Franz: Commentary on the Old Testament. Peabody, MA : Hendrickson, 2002, S. 5:537
10	Beale, TACM, p 36
11	Revelation 4& 5, R. Dean Davis
12	Martin, Ralph P. ; Davids, Peter H.: Dictionary of the Later New Testament and Its Developments. electronic ed. Downers Grove, IL : InterVarsity Press, 2000, c1997
13	Sanctuary & the Atonement, p 71
14	Sanctuary & the Atonement, p 73
15	With Andreason, Sanctuary & Atonement, p 72, I agree that bayith (house) almost exclusively refers to the earthly sanctuary in the Old Testament. Isaiah 6:4 is the most notable exception to this.
16	R. Dean Davis, HCJ, p 48 points to this passage as an example of God’s throne being in Zion and then contrasts with Psalm 11:4-5 and the location of the throne in Heaven to point toward ontological cosmological unity. Though I appreciate and affirm the conclusion, it seems highly doubtful that v 7-8 refers to Zion. His enduring throne in Heaven that will not be moved (see Ps 9:4 as well) is what is in view.
17	As odd as these descriptions seem to us we must not lapse into viewing the creatures as symbolic. It is grieving to see biblical scholars so swiftly dismiss the reality of cherubim and opt for seeing the text speaking only in terms of elaborate imagery. This quickly leads to undermining Ezekiel’s entire vision as well as casting doubt on the historicity of the Garden of Eden.
18	Walton, John H. The Lost World of Genesis One: Ancient Cosmology and the Origins Debate. (Downers Grove, Ill: IVP Academic, 2009), p 72-73
19	G. K. Beale, TCM, p 63
20	G. K. Beale, TCM, p 61 citing the work of J. Walton and M. Fishbane
21	Tamże (Here Beale cites the work of Sailhamer)
22	In addition to the following passages and those like it, see the repeated references found especially in Deuteronomy that refer to the place where His name will be dwell or remain (Deuteronomy 12:5,12:11, 12:21, 14:23, 14:24, 16:2, 16:6, 16:11).
23	G.K. Beale, TCM, p 61
24	Walton, John H. The Lost World of Genesis One: Ancient Cosmology and the Origins Debate. (Downers Grove, Ill: IVP Academic, 2009), p 88-89